Obecna sytuacja w branży motoryzacyjnej jest daleka od ideału. Wszyscy potrzebujący naprawy swojego samochodu, wkrótce zderzą się z poważnym problemem – brakiem wystarczającej liczby wykwalifikowanych specjalistów. Dawne czasy, gdy każdy pasjonat motoryzacji z podstawową wiedzą techniczną mógł samodzielnie naprawić pojazd, odeszły w zapomnienie. Dzisiejsze samochody wymagają nie tylko sprawnych rąk, ale przede wszystkim zaawansowanej wiedzy inżynierskiej i informatycznej. W dynamicznie rozwijającym się świecie motoryzacji, gdzie samochody coraz bardziej przypominają „komputery na kołach”, branża stoi przed poważnym wyzwaniem. Jak zapewnić odpowiednio wykwalifikowanych pracowników, zdolnych do utrzymania i naprawy nowoczesnych pojazdów?
Bariery w komunikacji – opinie ekspertów
Zainteresowanie pracą w zawodzie mechanika może jedynie wzbudzić współpraca w branży ponad podziałami. Wykorzystując synergię w działaniu producentów i sieci warsztatowych, które na co dzień konkurują, jak też wzajemne zrozumienie środowisk zajmujących się edukacją i biznesem. Mimo dobrych chęci obu stron, wciąż istnieją bariery utrudniające efektywną współpracę między szkołami a biznesem. Co mówią eksperci na ten temat?
Przedstawiciele środowiska akademickiego wskazują na szereg problemów:
Dr hab. inż. Jerzy Jackowski, profesor Wojskowej Akademii Technicznej, zwraca uwagę na kwestie systemowe: „Problemy zaczynają się już w szkole podstawowej, gdzie nauczanie przedmiotów ścisłych niewystarczająco przygotowuje absolwentów do wymogów średnich szkół technicznych. Tam trudno odrabiać zaległości i jednocześnie tak realizować podstawę programową, by nawiązywała do aktualnej wiedzy technicznej, a przy tym umożliwić uczniom, przynajmniej najlepszym, osiągnięcie dobrych wyników na maturze – przepustki do odebrania indeksu w uczelni technicznej i dalszego doskonalenia. Na to nakłada się brak wiedzy wśród przedsiębiorców o systemie kształcenia zawodowego, w tym obowiązujących aktach prawnych, procedurach i podstawie programowej by choć praktyki w firmach skorelować z zajęciami w szkole czy uczelni. Finał mamy taki, że pracodawcy ciągle oczekują bardzo dobrze przygotowanych absolwentów do pracy, a system edukacji robi tyle ile może.”
Dr inż. Maria Skrętowicz (Politechnika Wrocławska) podkreśla problem dzielenia się wiedzą: „Zauważamy ograniczoną wolę w dzieleniu się wiedzą zarówno z nauczycielami, jak i uczniami, szczególnie jeśli chodzi o najnowocześniejsze rozwiązania. Choć patrząc na to z punktu widzenia przemysłu zdajemy sobie sprawę, że producenci chronią w ten sposób swoje rozwiązania, ale mimo wszystko warto zastanowić się nad tym jak jednak w bezpiecznych granicach podzielić się tą wiedzą. A też niestety, działania na rzecz kształcenia zawodowego uczniów są często traktowane jako ważne, ale spadające na drugi plan w porównaniu z wynikami finansowymi firmy.”
Dr hab. inż. Jacek Czarnigowski, profesor Politechniki Lubelskiej, zwraca uwagę na oczekiwania biznesu: „Obserwujemy zbyt wygórowane oczekiwania wobec możliwości szkoły w merytoryczne przygotowanie uczniów do podejmowania praktyk i staży zawodowych. Biznes często nie zdaje sobie sprawy z ograniczeń, z jakimi muszą mierzyć się placówki edukacyjne.”
Z kolei przedstawiciele pracodawców zwracają uwagę na inne aspekty:
Wiceprezes Zarządu KSSE Jacek Brzezinka podkreśla jak istotna i potrzebna jest efektywna współpraca edukacji z biznesem: „W środowisku edukacyjnym często obserwujemy brak wystarczającej wiedzy o tym, jak działa biznes i jakie są mechanizmy funkcjonowania firm i przedsiębiorstw, co z pewnością utrudnia nawiązywanie współpracy. Każdą inicjatywę, która zbliża szkoły do biznesu warto wspierać i rozwijać, gdyż służy to budowaniu dobrych wzajemnych relacji, a szkołom pozwoli lepiej popularyzować zawody techniczne wśród dzieci i młodzieży, wpisując się w rzeczywiste oczekiwania przedsiębiorców.”
Prezes Stowarzyszenia Dystrybutorów i Producentów Części Motoryzacyjnych (SDCM) Tomasz Bęben podkreśla problem zaangażowania szkół: „Zauważamy zbyt małe zaangażowanie szkół w nawiązywanie długotrwałej współpracy z biznesem. Często szkoły zwracają się do biznesu wyłącznie z prośbą o wsparcie finansowe, bez przedstawienia obopólnych korzyści, co nie sprzyja budowaniu trwałych relacji. Widzimy tutaj potencjał do ulepszenia współpracy, a akcje, takie jak na przykład Wyścig Talentów, ten potencjał z pewnością prezentuje.”
Wiceprezes Zarządu Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej „INVEST-PARK” Teodor Stępa zwraca też uwagę na kwestie niedostosowania szkół choćby do standardów Przemysłu 4.0: „Produkcja w zakładach motoryzacyjnych oparta jest na robotyzacji i automatyzacji procesów. Przedsiębiorcy poszukują zatem specjalistów w takich dziedzinach, jak: mechatronika, automatyka, robotyka oraz operatorów nowoczesnych maszyn. Szkoły, które chcą sprostać wymaganiom rynku muszą dostosować się do realiów przemysłowych – posiadać odpowiednie zaplecze techniczne jak i kadrę znającą się na tej technologii.”
Droga do poprawy
Obecnie zarówno autorytety w edukacji, jak i liderzy biznesu doskonale zdają sobie sprawę z konieczności pilnego podjęcia współpracy. Przemysł rozwija się tak szybko, że każdy rok zaniechania znacząco zwiększa ryzyko katastrofy kadrowej w branży.
„Wyścig Talentów” – most między edukacją a biznesem
W odpowiedzi na te wyzwania powstał projekt „Wyścig Talentów”. To pionierski konkurs skierowany do uczniów szkół branżowych i techników, pasjonujących się motoryzacją – przyszłych pracowników warsztatów lub studentów uczelni technicznych. Inicjatywa ta ma na celu nie tylko odkrywanie i wspieranie młodych talentów, ale przede wszystkim budowanie efektywnego mostu komunikacyjnego między środowiskiem edukacyjnym a biznesem motoryzacyjnym.
Ten całoroczny konkurs składa się z siedmiu miesięcznych etapów oraz wielkiego finału. Uczestnicy mają okazję sprawdzić swoją wiedzę teoretyczną w rozwiązywaniu realnych problemów z branży motoryzacyjnej. Na finalistów czekają nie tylko znaczne nagrody finansowe, ale również kursy szkoleniowe, które pomogą im w dalszym rozwoju zawodowym.
Synergia działania kluczem do sukcesu
Projekt ten połączył ponad podziałami niemal całe środowisko producentów części zamiennych i sieci warsztatowych, które na co dzień ze sobą konkurują. Ta współpraca doskonale wykorzystuje synergię w działaniu, wspierając edukację branżową. Dzięki temu do firm sukcesywnie będą trafiać coraz lepiej wykształceni młodzi pracownicy.
Zaangażowanie w konkurs z pewnością zmobilizuje dużą część młodych osób do podjęcia studiów wyższych o profilu motoryzacyjnym, co jest kluczowe w kontekście rosnącego zapotrzebowania na kadrę inżynierską, niezbędną do naprawy nowoczesnych samochodów.
„Wyścig Talentów” staje się platformą, która umożliwia otwartą dyskusję i wzajemne zrozumienie potrzeb obu środowisk. Dzięki współpracy blisko 70 ekspertów reprezentujących biznes i edukację, projekt ten ma szansę stać się katalizatorem pozytywnych zmian w branży motoryzacyjnej.
Zaproszenie do udziału
Innowacyjny Konkurs dla Przyszłych Mistrzów Motoryzacji właśnie wystartował! Zachęcamy wszystkich młodych pasjonatów motoryzacji do dołączenia do tego wyjątkowego wyścigu. To nie tylko szansa na zdobycie cennych nagród, ale przede wszystkim możliwość nawiązania kontaktów z liderami branży i zdobycia bezcennego doświadczenia.
„Wyścig Talentów” to więcej niż konkurs – to inwestycja w przyszłość branży motoryzacyjnej i most łączący edukację z biznesem. Razem możemy kształtować przyszłość motoryzacji zauważają inicjatorzy konkursu!
Więcej informacji o konkursie: www.wyscigtalentow.pl
*Materiał dotyczący uwag w zakresie współpracy edukacji i biznesu został przygotowany na podstawie analizy projektu zrealizowanego przez Katowicką Specjalną Strefę Ekonomiczną w ramach programu Erasmus+
Stowarzyszenie Dystrybutorów i Producentów Części Motoryzacyjnych (SDCM) to ponad 250 największych marek przemysłu i rynku części motoryzacyjnych, reprezentujących interesy przemysłu, handlu i usług o wartości blisko 140 mld złotych rocznie tworzących ponad 330 000 miejsc pracy. SDCM należy do największych organizacji europejskich takich jak: CLEPA (Europejskie Stowarzyszenie Producentów Części Motoryzacyjnych) i FIGIEFA (Międzynarodowa Federacja Niezależnych Dystrybutorów Motoryzacyjnych).
